In 1840 heeft de gemeente Oss 691 huizen met 4.000 inwoners. Om de ontwikkeling van de leefgebieden in de regio te zien, kunt u in de interactive topografische kaart hieronder de schuifbalk bewegen om te wisselen tussen die van 1840 en 2018. In 1840 is de verdeling van bewoners naar dorp/buurtschap naar aantal  huizen is als volgt: Dorp/buurtschap Huizen Inwoners Oss en buurtschap Heuvel 189 1.113 Buurtschap Schaijk 66 712 Achterschaijk 22 118 Horzak 13 60 Korenstraat 16 76 Molenstraat 74 374 Heesche Weg 12 53 Ruwaard 21 107 Kortvoort 20 91 Kruisstraat 29 151 Vlashoek 26 123 Boschstraat 46 222 Amsteleind 32 167 Vierhoekje 33 153 Heihoek 20 98 Ussen 22 118 Vlied 50 264 Terug naar de tijdlijn Bronnen: Topografische kaart Oss en de Maaskant in 1837 (2018). Titus…

Richting de opheffing van het uitbreidingsverbod door koning Willem II in 1840 groeit ook het Karmelietenkooster in Boxmeer. Dat was de eerste Nederlandse karmelieten-orde uit 1672 na de reformatie, toen alle oude karmelietenkloosters waren verdwenen. Opvallend detail van het klooster is dat de fraaie voorgevel van het klooster aan de tuin en niet aan de straatzijde…

  De bouw komt eind 1929 gereed en is ontworpen als intiem vierhoekig convent rondom een fraaie binnentuin, waardoor een bescheiden, ingetogen en echt kloosterlijke Karmel ontstaat. Bij de bouw wordt materiaal gebruikt dat vrijkomt uit de afbraak van het oude het voormalig R.K. Canisiusziekenhuis dat op die plaats stond. Hij is veeleisend en stelt strenge regels op. Zo begint de dag steevast om kwart over vijf met gebed en meditatie, ook als Brandsma tot half twee in de nacht heeft zitten werken. Hij verdraagt geen broeders die zich ‘drukken’ en hij verzet zich tegen het voorstel om broeders die aan de universiteit studeren vrij te stellen van het dagelijks koorgebed. In 1942 zal hij in Doddendael gevangen genomen worden. Bronnen: Karmelklooster Doddendaal en de universiteit (2013). Huis van de Nijmegense geschiedenis. URL: https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Karmelklooster_Doddendaal_en_de_universiteit

#MeToo avant la lettre? Het zal nog tot 2010 duren voor de katholieken (gedwongen) durven kijken naar de misstanden in eigen gelederen. En nog 6 jaar vooraleer conclusies worden getrokken. En niet alleen naar de feitelijke misbruikers, maar vooral ook naar de rol van de kerkelijke zielzorgers en bestuurders die dat –al dan niet stilzwijgend– lieten bestaan, en de vaak permanente gevolgen voor de slachtoffers. Datzelfde geldt voor Oss. Terwijl de jood snoeihard wordt aangepakt door de impopulaire Nederlanders met nazi-sympathiën, blijven Osse katholieke kerk en volk oorverdovend stil over hun priesters. En voeden daarmee onbedoeld de snode plannen van de NSB-ers. Al weet men wel beter; immers kent iedereen wel een slachtoffer in eigen fabriek, kerk of gezin. Het gebeurt en gonst al lang vóór 1938. Het komt het katholieke volk, zelf ook niet vrij van (latente) antisemitische opvattingen, eenvoudigweg te goed uit. En hetzelfde geldt voor hun machthebbers in kerk en …

De dag ervoor, op 19 januari 1942, werd hij in zijn klooster aan de Doddendaal te Nijmegen gearresteerd. Hij was net terug van zijn rondreis langs de kranten en overlegde op dat moment met zijn vriend Gerard Bodewes, tevens de directeur van dagblad De Gelderlander, over  de voortgang van het verzet. Ook wilde hij het advies van Titus Brandsma over de benoeming van een nieuwe hoofdredacteur bij zijn krant, waarbij hij vanuit Den Haag onder zware druk werd gezet een NSB’er te benoemen. Uiteindelijk zou Bodewes zijn laatste krant op 14 maart 1942 uitbrengen. Joan Hemels kwam in zijn recent uitgebrachte boek met de verklaring dat de zoon van een Eindhovense hoofdredacteur aan de Duitsers heeft verraden op welke tijdstippen Brandsma op verschillende locaties zou zijn. De vader heeft de Nijmeegse prior gewaarschuwd, waarop Brandsma vervolgens een aantal dagen uit voorzorg niet is verschenen op zijn woonadres. Prior Verhallen had telefonisch na een paar dagen aan Titus laten weten “dat in Nijmegen…